Veelgestelde vragen
Wat is een AED?
Een automatisch externe defibrillator of AED is een draagbaar toestel dat een elektrische schok aan het hart toedient bij levensbedreigende hartritmestoornissen. De AED analyseert het hartritme van het slachtoffer en bepaalt automatisch of een stroomstoot het slachtoffer kan helpen.
Het AED-toestel geeft gesproken instructies. Het leidt de hulpverlener door de reanimatie tot professionele hulpverleners het van hem overnemen.
Is een AED veilig?
Het toestel bepaalt volledig autonoom of een elektrische schok het slachtoffer kan helpen. Kan een schok niet helpen, dan schokt het toestel niet. Het is dus onmogelijk om het toestel verkeerd of onnodig te gebruiken.
Hoe werkt een AED?
Een AED is heel eenvoudig te bedienen. De meeste toestellen hebben maar één of twee knoppen: één om het toestel aan te zetten en eventueel een tweede om een elektrische schok toe te dienen.
Zodra de AED geactiveerd is, stuurt de adviesstem de hulpverlening. De eerste adviezen zijn altijd: ‘Alarmeer de hulpdiensten’ en ‘Ontbloot de borstkas van het slachtoffer’.
Zodra de borstkas van het slachtoffer ontbloot is, brengt de eerstehulpverlener de tweezelfklevende elektroden van het AED-toestel aan. De AED vraagt om het slachtoffer niet meer aan te raken en begint met een automatische analyse van het hartritme.
Als de AED levensbedreigende hartritmestoornissen vaststelt, zal hij een stroomstoot door het hart toedienen. Dit wordt ook defibrilleren genoemd. Bij sommige AED-toestellen moet de hulpverlener dit zelf doen door op een knop te drukken.
Een snelle stroomstoot kan het normale ritme van het hart herstellen, zodat het bloed weer door het lichaam gepompt kan worden. Zo wordt hersenschade bij het slachtoffer voorkomen.
Daarna is hartmassage en beademing altijd nodig. Ook dat zegt het toestel. Na twee minuten reanimeren analyseert de AED opnieuw het hartritme om te zien of er nog een schok nodig is. Zo gaat de eerstehulpverlener door met reanimeren en defibrilleren tot de ziekenwagen of de MUG ter plaatse is.
Mag ik een AED gebruiken bij kinderen ?
Ja, in noodgeval mogen AED’s gebruikt worden bij kinderen vanaf 1 jaar oud.
Bij kinderen van 1 tot 8 jaar oud of minder dan 25 kg wordt er sterk aanbevolen pediatrische elektroden te gebruiken. Het is dan ook sterk aan te raden deze als optie aan te schaffen in omgevingen waar zich kinderen kunnen bevinden. In geval van twijfel gebruikt u de volwassenenmodus.
Mag iedereen een AED gebruiken?
Vroeger mochten alleen artsen en speciaal opgeleide verpleegkundigen een defibrillator bedienen. Sinds 2007 mag iedereen een AED-toestel categorie 1 gebruiken. Vele bedrijven en openbare ruimten hebben intussen een AED.
Welke soort AED koop ik best?
In de wetgeving is er sprake van AED’s van categorie 1 en 2.
Categorie 1:
Mag door iedereen gebruikt worden.
Kan niet naar manuele modus omgeschakeld worden om zelf een schok te geven.
Bevat geen scherm om het hartritme te volgen.
Categorie 2:
Enkel gebruikt door medisch personeel.
Wordt gebruikt in ziekenhuizen en ziekenwagens.
Op een publieke plaats mogen alleen AED’s van categorie 1 worden geplaatst.
Wat gebeurt er bij een plotse hartstilstand?
Bij een plotse hartstilstand stopt het hart met pompen en stroomt het bloed in het lichaam niet meer. Het slachtoffer is in levensgevaar omdat de bloedtoevoer in het lichaam stopt en daarmee ook het zuurstoftransport.
Binnen enige seconden raakt het slachtoffer bewusteloos. De ademhaling valt uit. Na ongeveer vier tot zes minuten raken hersencellen onherstelbaar beschadigd. Daarna lopen ook andere organen schade op.
Wat is de oorzaak van een hartstilstand?
De oorzaak van een hartstilstand is vaak een acuut hartinfarct, waardoor hartritmestoornissen kunnen ontstaan.
Andere oorzaken zijn bijvoorbeeld een ziekte aan de hartspier (cardiomyopathie), een ontsteking aan de hartspier (myocarditis), hartfalen of een elektriciteitsongeval. Soms spelen erfelijke oorzaken een rol.
Het hart kan ook tot stilstand komen door problemen met de ademhaling, bijvoorbeeld bij verstikking of verdrinking.
Wat zijn de gevolgen van een hartstilstand?
Omdat er geen zuurstofrijk bloed meer rondgepompt wordt, leidt een hartstilstand binnen een paar seconden tot bewusteloosheid. Dit komt omdat de hersenen als eerste orgaan reageren op het zuurstoftekort. Als het slachtoffer niet gereanimeerd wordt, sterven organen af. Zonder reanimatie leidt een hartstilstand tot de dood.
Wat is het verschil tussen een hartstilstand, een hartinfarct en een hartaanval?
Een hartinfarct is hetzelfde als een hartaanval. Een hartaanval kan leiden tot een hartstilstand, maar een hartstilstand kan ook het gevolg zijn van andere problemen, zoals ziekte, verstikking, verdrinking…
Wie loopt het meest risico op een hartstilstand?
De gemiddelde leeftijd waarop iemand een hartstilstand krijgt is 65 jaar. Het risico neemt toe met de leeftijd. Mannen lopen een hogere kans op een hartstilstand.
Hoe herken ik een hartstilstand?
Een slachtoffer van een hartstilstand is bewusteloos. Hij of zij reageert niet. Het slachtoffer ademt niet of de ademhaling is abnormaal.
Wat kan ik doen bij een hartstilstand?
Alarmeer onmiddellijk de hulpdiensten. Daarvoor belt u 112, het Europese noodnummer. In België kan u ook nog een tijdje het nummer 100 gebruiken. Als het kan, laat dan iemand anders alarmeren en zorg zelf voor het slachtoffer.
Haal de AED of beter nog: laat hem halen.
Begin met reanimeren en sluit de AED aan.
Volg de gesproken instructies van het toestel.
In de cursus ‘Eerste hulp’ van Rode Kruis-Vlaanderen en in speciale cursussen rond AED-gebruik wordt veel aandacht besteed aan het reageren in noodsituaties.
Hoe groot is de overlevingskans bij reanimatie?
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat 5 à 10% van de slachtoffers een plotse hartstilstand buiten het ziekenhuis overleeft. De laatste jaren zijn er belangrijke evoluties die de overlevingskansen kunnen verbeteren. Eén daarvan is het toenemende gebruik van de AED.
Reanimatie en defibrillatie binnen de 6 minuten geven een overlevingskans van 50 tot 70%.